Context
De aard van sommige sporten verhoogt de kans op trauma zowel aan de harde als zachte orale weefsels (bv. lippen, gebit, kauwapparaat) wat resulteert in hoge kosten bij traumabeheer. Een gebitsbeschermer is daarom een essentieel hulpmiddel voor mensen die contactsporten beoefenen en waarbij orofaciale letsels te verwachten zijn
Doel
Tandheelkundige verenigingen, met medewerking van de sportfederaties, moeten de voordelen van de sportbeugel, met inbegrip van de preventie van orofaciale verwondingen, promoten bij het grote publiek.
Deze beleidsverklaring schetst de basisprincipes van het ontwerp en het gebruik van de gebitsbeschermer met het oog op het optimaliseren van de bescherming tegen oraal trauma.
Definities
Gebitsbeschermer: een apparaat dat in de mond over de tanden/het tandvlees wordt gedragen om zo trauma aan de tanden, het tandvlees, de lippen en de bijhorende structuren te voorkomen. De stock of kant-en-klare gebitsbeschermer: voorgevormde gebitsbeschermer beschikbaar in verschillende maten in sportwinkels of online sportwinkels, meestal voor eenmalig of onregelmatig gebruik, met slechts een minimale mogelijkheid tot aanpassing aan de mond van de gebruiker.
Door de evolutie in de technologie en de ontwikkeling van nieuwe materialen is de kwaliteit van de gebitsbeschermers aanzienlijk verbeterd.
De aanpasbare of ‘boil and bite’ gebitsbeschermer: een voorgevormde gebitsbeschermer verkrijgbaar in verschillende maten gemaakt van een thermoplastisch materiaal en te koop in sportwinkels of online sportwinkels. Door deze in heet of kokend water te leggen is de gebitsbeschermer vervormbaar zodat deze beter aansluit aan het gebit van de gebruiker.
De op maat gemaakte gebitsbeschermer: een individueel op maat gemaakte gebitsbeschermer vervaardigd na afdruk of 3D-scan van het gebit van de gebruiker. Het tandlabo of de gespecialiseerde dentaal-technicus maakt een comfortabele gebitsbeschermer in een perfecte pasvorm. Enkel te verkrijgen via de tandarts of mondzorgprofessionals die onder supervisie van de tandarts werken.
Principes
Studies hebben aangetoond dat op maat gemaakte gebitsbeschermers met voldoende labiale en occlusale dikte een degelijke bescherming bieden tegen intraorale letsels door het voorzien van een veerkrachtig en beschermend oppervlak waardoor de impact van een slag verdeeld en opgevangen wordt.
Bovendien kan een gebitsbeschermer van een goede kwaliteit de sportieve prestaties bevorderen.
Beleid
Voor alle leeftijden wordt aanbevolen om een gebitsbeschermer te dragen tijdens contact- of vechtsporten of -activiteiten, van zodra de permanente bovenste voortanden bij een kind zijn doorgebroken.
Tandheelkundige verenigingen, met medewerking van de sportfederaties, moeten de voordelen van de sportbeugel, met inbegrip van de preventie van orofaciale verwondingen, promoten bij het grote publiek. Diegenen die betrokken zijn bij het toezicht bij contact-en vechtsporten (sportverenigingen, coaches, leerkrachten, ouders/verzorgers) moeten aangemoedigd worden om te controleren of een gebitsbeschermer correct gedragen wordt door de sporters. Het tandheelkundig team moet weten hoe ze hun patiënten moeten ondersteunen en begeleiden bij de keuze, het gebruik en de verzorging van gebitsbeschermers die relevant zijn voor de sport of activiteiten die door hun patiënten beoefend worden.
FDI benadrukt het belang en de rol van gebitsbeschermers bij:
- het beschermen van de zachte weefsels (tong, lippen en wangen) tegen letsels;
- het verminderen van het risico op letsels aan de tanden en andere harde weefselstructuren;
- het voorkomen van een gewelddadige en destructieve impact op de tanden tussen de 2 tandbogen;
- het verminderen van het risico op een hersenschudding.
Referenties: VVT Magazine februari 2023
