Menig doe-het-zelver kan ervan meespreken: waar een tandenborstel al niet goed voor kan zijn!
Flashback naar 2012. In de laatste week van augustus wordt het Internationale Ruimtestation ISS geteisterd door aanhoudende stroompannes. Het probleem situeert zich in een van de vier zogenaamde MBSU’s, onderdelen verantwoordelijk voor de stroomvoorziening van de Amerikaanse en Russische segmenten van het ISS. Er zit niets anders op: de haperende MBSU-eenheid moet vervangen worden.
Op 30 augustus 2012 wagen astronauten Sunita Williams (NASA) en Akihiko Hoshide (Japan Aerospace Exploration Agency) zich aan hun eerste ruimtewandeling. De twee stoten vrijwel meteen op een probleem: metaalsplinters blokkeren een van de twee bouten die nodig zijn om de nieuwe MBSU-eenheid vast te zetten, waardoor deze muurvast zit. Na 8 uur en 17 minuten – de tot die datum derde langste extravehiculaire activiteit in de geschiedenis van de Amerikaanse ruimtevaart – moeten de astronauten het onderspit delven. Williams en Hoshide zetten de MBSU tijdelijk vast en keren terug naar het station. Ondertussen draait het ISS op 75% stroomcapaciteit, een precaire situatie die weinig ruimte laat voor bijkomende defecten op het ruimtestation.
Om de installatie van de MBSU te kunnen vervolledigen, moet de schroefdraad van de bout gereinigd en gesmeerd worden. Helaas bevindt het nodige gereedschap zich niet aan boord van het ruimtestation, waarop de astronauten niet anders kunnen dan MacGuyver-gewijs aan het improviseren te slaan.
Na zo’n brainstormsessie wordt besloten een tandenborstel te gebruiken om de schroefdraad van de bout te smeren. Zowel merkborstels als goedkope tandenborstels worden onder de loep gelegd. De merkborstel heeft een kromming in de nek waardoor hij niet goed bij de schroefdraad kan. De merkloze tandenborstel past wel, maar de doorlopende borstel buigt te gemakkelijk, dus moet het team hem inkorten om hem stijver te maken en minder snel te laten breken. Wanneer de tandenborstel ook bestand blijkt tegen de extreme koude, staat niets de installatie van de MBSU nog in de weg.
Op 5 september 2012 brengen Williams en Hoshide nog eens 6,5 uur door buiten het ISS, deze keer gewapend met een tandenborstel en een staalborstel gemaakt van een startkabel. Met de staalborstel slagen de twee erin de metaalsplinters weg te vegen, en met de tandenborstel smeren ze de bout. Eindelijk kunnen de twee ruimtevaarders de MBSU vervangen. Na de geslaagde installatie beschikt het ISS terug over 100% stroomcapaciteit.
Hoe een eenvoudige tandenborstel het ISS, ter waarde van 100 miljard dollar, uit de nood redde.
NASA liet overigens optekenen dat geen enkele astronaut zijn mondhygiëne heeft moeten opofferen voor deze ruimtemissie; de tandenborstel in kwestie was een reserve-exemplaar.
Bron: VVT Magazine September 2021 – Auteur: Géraldine Beeckman
