Algemene vaststelling tandaandoeningen
Hoewel het vaak niet zo gezien wordt, is het hebben van een gezond gebit belangrijk voor de algemene gezond- heid. Bij werknemers zien we vaak dat ze de verzorging van hun tanden verwaarlozen door een leven vol stress of drukke werkschema’s. Bedienden hebben over het
algemeen een betere tandzorg dan arbeiders. In de trans- portsector en bij nachtwerkers wordt een slechter gebit vastgesteld.
Beroepsgebonden tandaandoeningen
Er zijn indirecte effecten tijdens het werk op de toestand van het gebit omwille van 3 redenen:
- het ontwikkelen van ongezonde gewoontes zoals roken en alcoholgebruik;
- de verstoring van het ademhalingspatroon van neus- naar mondademhaling zodat stoffen via de mondholte binnenkomen en niet via de neus;
- het effect van stress (bv. tandenknarsen en kaakklemmen).
Overzicht van de orale aandoeningen en beroepen
Directe effecten ontstaan door de specifieke fysieke omgeving van de werkplek. Een overzicht van de aandoeningen en het voorkomen in specifieke beroepen.
Tanderosie: zuurfabriekarbeiders, wijnproevers, werknemers in de batterij-industrie, werknemers in de voedingsindustrie
Parodontale ziektes (kaakbot, tandvlees en ligamentum parodontale): industriearbeiders
Cariës: mijnwerkers, werknemers in de voedingsindustrie
Tandslijtage: mijnwerkers, granietwerkers, Olivijn* mijnwerkers, cementfabriekarbeiders
Parafunctionele activiteiten zoals tandenknarsen: iedereen die chronisch blootgesteld is aan lawaai
Slijmvliesletsels: mijnwerkers
*(n.v.d.r.: olivijn is een transparant olijfgroen mineraal dat vooral gebruikt wordt in gevel- reiniging. Het zou ook gebruikt kunnen worden om CO2 te onttrekken, bron: Wikipedia)
Tanderosie
Tanderosie is een progressief, onomkeerbaar verlies van de tand door een chemisch proces, meestal door andere zuren dan de zuren geproduceerd door de bacteriën in tandplak. Deze erosie werd vaak aangetroffen bij werknemers in de batterijproductie. De zure dampen die vrijkomen, zijn onder andere zink bij elektrolytische methodes, zwavelzuur bij kopersmelters, azijnzuur bij
‘siliconen sealers’ en blootstelling aan fosfaat. Door arbeidshygiënische maatregelen wordt tanderosie minder vaak teruggevonden. Het wordt frequent vastgesteld bij wijnproevers. Bij vrouwen in de voedingsindustrie zou het inademen van wijnsteenzuur, sucrose, magnesiumsulfaat en natriumbicarbonaat de oorzaak zijn van tanderosie.
Parodontale aandoeningen
De toestand van het kaakbot, het tandvlees en het ‘ligamentum parodontale’ is bij fabrieksarbeiders vaak slecht door het overvloedig gebruik van suiker. Over het algemeen komen er meer parodontale aandoeningen voor bij de oudere werknemers.
Tandcariës
Bij mijnwerkers en de werknemers in de snoepindustrie wordt zeer frequent cariës teruggevonden. Er is de hypo- these dat de ‘airborne suiker’ de oorzaak is. Maar dit wordt door sommige onderzoekers verworpen.
Tandslijtage
Slijtage van de tanden wordt frequenter vastgesteld bij mijnwerkers. De duur van blootstelling bepaalt de aan- tasting van het tandemail.
Parafunctionele activiteiten
De blootstelling aan lawaai veroorzaakt tandenknarsen. Het tandenknarsen tijdens de nacht is gelinkt aan psycho- logische werkstress, hoewel dit nog ter discussie staat.
Conclusies
Gezondheid van het gebit krijgt te weinig aandacht. Goede instructies in verband met mondhygiëne verdienen aandacht bij het arbeidsgeneeskundig contact, met name bij de Belgische werknemers in de voedingsindustrie.
Referenties: Shyagali TR, Rai N. (Occupational dental health hazards: A review) / IntJ Contemp Dent Med Rev 2015; ID: 140115 / Zaitsu T, Kanazwa T, Shizuma Y, et al. (Relationships between occupational and behavioral parameters and oral health status. Ind Health 2017; 55: 381-9)
